Политичката криза во Србија утре на дневен ред на ПССЕ: Студентските протести во фокусот

Во Парламентарното собрание на Советот на Европа утре ќе се дискутира за актуелната политичка криза во Србија, а ќе се гласа и за извештајот „Младински движења и демократија“, во кој се споменува и студентскиот протест во Србија.

Дебатата за политичката криза во Србија е вклучена на дневен ред на редовната есенска сесија на ПССЕ, што трае до 3 октомври, како дел од дебатата за актуелни прашања.

Извештајот и резолуцијата „Младински движења за демократија“ од известувачката Евгенија Кравчук од Украина се на дневен ред за попладнето на 1 октомври.

Во нацрт-документот што зборува за младински движења за демократија, се наведуваат најновите примери од земјите-членки на СЕ, меѓу кои од Србија, Украина, Грузија, Турција, Словачка, Франција, Италија, Малта, Велика Британија.

Во делот за Србија, се наведува дека протестите што студентите и младите ги започнаа во Србија во ноември 2024 година, по падот на бетонската настрешница во Нови Сад, набрзо се развија во поширок бунт против корупцијата и авторитаризмот и дека демонстрантите, меѓу кои има многу студенти и млади професионалци, побараа предвремени избори, оставки на министрите и суштински антикорупциски реформи.

Како одговор, владата ја засили репресијата: апсења, физичко насилство, медиумски дезинформации и стигматизација на демонстрантите, но движењето продолжи, обединувајќи генерации и општествени групи и создавајќи една од најголемите граѓански мобилизации во регионот за повеќе од една деценија.

Исто така, се потсетува дека во март и август 2025 година, известувачите на Собранието на СЕ изразија сериозна загриженост за ескалацијата на репресијата и ги повикаа властите во Србија да го почитуваат правото на слобода на мирно собирање и слободата на политичко изразување.

Во април 2025 година, околу 80 српски студенти возеа велосипеди 1.400 км од Нови Сад до Стразбур за да разговараат со претставници на Европскиот парламент и Советот на Европа, залагајќи се за одговорност и демократски вредности.

Протестите во Србија се земаат и како пример за транснационална солидарност, која, како што е наведено во нацрт-документот, стана и одлучувачка карактеристика на младинската мобилизација.

„Протестите во Србија, на пример, беа инспирирани од отпорот на младите во Грузија. Прирачниците за протести, визуелните материјали, дигиталните алатки и стратешките рамки се преведуваат и адаптираат преку границите.

Каналите на социјалните медиуми, шифрираните комуникациски апликации и неформалните сојузи им овозможуваат на младите луѓе да учат едни од други во реално време, создавајќи граѓанска култура што ги надминува националните граници и авторитарните ограничувања“, се додава во нацрт-текстот.

Советот на Европа, најголемата паневропска организација за човекови права, е основан во 1949 година и обединува 46 земји. Србија беше примена во 2003 година.

МИА