Македонија
26. September 2025 - 18:36

Шеќеринска: НАТО нема да дозволи безбедносен вакуум во БиХ

 
Заменичката на генералниот секретар на НАТО, Радмила Шеќеринска, од Сараево испрати порака што тешко може да се протолкува двосмислено: Алијансата нема да дозволи безбедносен вакуум во Босна и Херцеговина. Пораката доаѓа во момент кога лидерот на РС, Милорад Додик, најави дека ќе бара од Москва да стави вето во Советот за безбедност на ОН на продолжувањето на мандатот на мисијата ЕУФОР/АЛТЕА — клучниот гарант за стабилност на теренот од 2004 наваму. Шеќеринска, и претходно, ја артикулираше истата линија: почитување на Дејтон, суверенитет и територијален интегритет на БиХ и јасна забрана за „експерименти“ со безбедноста.

Контекстот е наострен. Додик јавно се повика на руската можност за вето и дури сугерираше сценарија за еднострано менување на безбедносната архитектура во БиХ. Во Сараево веќе го читаат потегот како дел од поширока стратегија за политичка ескалација, со сметки дека блокадата на ЕУФОР би ја турнала земјата во сива зона — токму таму каде што НАТО предупредува дека нема да дозволи празнина.

Практичната димензија е клучна. Мандатот на ЕУФОР/АЛТЕА, формално врзан за резолуција на СБ на ОН, се обновува редовно и досега опстојува и покрај рускиот притисок. Но и доколку renewal-от биде блокиран, постои план Б: НАТО веќе соопшти дека останува „цврсто посветен“ на стабилноста во Западен Балкан и на безбедноста на БиХ, а експерти одамна предупредуваат дека Алијансата има правни и оперативни опции да ја пополни секоја празнина — вклучително и преку Berlin Plus рамката на која и денес почива ЕУФОР

МИА